Het Festival van het Levenslied is een gratis toegankelijk 2-daags Nederlandstalig muziekevenement met een groot centraal (openlucht) podium in de binnenstad van Tilburg. Twee dagen per jaar mag iedereen gratis genieten van Nederlandstalige Levenslied-muziek in de binnenstad van Tilburg. Het Festival van het Levenslied is door de jaren heen zeer populair geworden voor mensen in Tilburg en van ver buiten de stad.
Het Festival van het Levenslied in Tilburg werd in 1990 voor de eerste keer georganiseerd. De doelstelling van het gratis festival was een concert organiseren voor inwoners van Tilburg en in het bijzonder voor mensen die anders niet te mogelijkheid hadden een concert te bezoeken. Dit maatschappelijke doel is nog steeds onveranderd. De opzet van het festival zelf blijft in ontwikkeling. Daardoor is het Festival van het Levenslied in Tilburg door de jaren heen uitgegroeid tot een volwaardig professioneel evenement. Het is het grootste gratis festival van het Nederlandse lied in ons land.
De oerversie van het Levenslied ook wel de Smartlap stamt uit de Middeleeuwen: Het was een lap textiel met een smartelijk verhaal in plaatjes aan de hand waarvan straatzangers een lied zongen. De smartlap ging over de liefde, trouw en ontrouw, tragiek en heldendom. In de loop der tijd ontwikkelde de smartlap zich tot een lied waarin herkenbaar alledaags leed werd bezongen: de Smartlap werd een Levenslied. Nu tegenwoordig het Nederlandse lied weer populair is, worden smartlappen ook steeds vaker geassocieerd met een knus gevoel van ouderwetse Nederlandse gezelligheid, ook van lekker met z’n allen meezingen. Smartlappen zijn vooral ook populair, omdat ze de kenmerken hebben van een lang levend liedje. Niet iedereen geeft toe van smartlappen te houden, maar toch kent iedereen de teksten en lijkt het meezingen van deze liedjes de stemming op feestjes te verhogen. Zo zijn levensliederen toch deel van ieders cultuur en leven, hoog en laag opgeleid, arm en rijk, jong en oud.